کانه‌زایی، کانی‌شناسی، ساخت و بافت کانسار مس رسوبی چهرآباد، شمال‌باختر زنجان

کانسار مس چهرآباد در استان زنجان و در گوشه شمال‌ باختری پهنه ایران مرکزی واقع شده است. واحدهای سنگی موجود در این منطقه متعلق به سنوزوییک (بیشتر میوسن) بوده که شامل سازند سرخ زیرین، سازند قم، سازند سرخ بالایی و نهشته‌های کواترنری هستند. در منطقه مورد مطالعه، سازند سرخ بالایی که میزبان کانه‌زایی به‌شمار می‌رود، شامل تناوبی از مارن، سیلت‌سنگ، ماسه‌سنگ‌‌‌ اکسیدان سرخ و ماسه‌سنگ‌ خاکستری روشن است. کانه‌زایی مس در بخش‌های دارای مواد آلی درون ماسه‌سنگ‌های خاکستری پهنه شسته‌ شده رخ داده است. در کانسار مس چهرآباد 5 افق کانه‌زایی شناسایی شد و هر یک از این افق‌ها شامل سه پهنه کانه‌زایی شده، شسته‌ شده و سرخ اکسیدان است. بافت چیره در رخداد کانه‌زایی، بافت جانشینی است و بافت‌های دیگری مانند دانه‌پراکنده، شبه‌لامینه‌ای، عدسی‌شکل و سیمان میان‌دانه‌ای نیز دیده می‌شوند. این کانسار از دید سنگ‌شناسی (سنگ میزبان ماسه‌سنگی)، کانی‌شناسی سولفیدی (از جمله پیریت، کالکوسیت اولیه، بورنیت، کالکوپیریت و آرژنتیت)، ساخت و بافت، چینه‌شناسی و عوامل کنترل کننده کانه‌زایی (وجود آثار و بقایای گیاهی به عنوان عامل اصلی احیا کننده محیط و همچنین وجود نفوذپذیری مناسب در سنگ میزبان) همانند کانسارهای مس رسوبی نوع Red Bed است که طی دیاژنز اولیه تا نهایی تشکیل شده است.